POM (polioksymetylen, poliformaldehyd, poliacetal)
POM jest tworzywem termoplastycznym o wysokim stopniu krystaliczności. Polimer ten otrzymywany jest z formaldehydu na drodze homopolimeryzacji (POM-H) lub kopolimeryzacji z eterami cyklicznymi (POM-C).

Mechaniczne właściwości tworzyw acetalowych zależą od zawartości fazy krystalicznej, której wartość dochodzi do 70-75%. Wysoki stopień krystaliczności decyduje o znacznej sztywności polimeru, co pociąga za sobą dużą odporność na naprężenia zmęczeniowe i pełzanie. Cecha ta pozwala na stosowanie poliacetali w warunkach obciążeń zmiennych. Duży udział fazy krystalicznej jest także powodem dużej twardości, wytrzymałości mechanicznej, odporności na ścieranie oraz znacznej odporności na działanie podwyższonej temperatury.

POM należy do najmocniejszych oraz najsztywniejszych tworzyw termoplastycznych o bardzo dobrej stabilności wymiarowej. Dzięki minimalnej chłonności wilgoci wykonuje się z niego detale stale pracujące w wodzie o temperaturze 60-80?C, a także elementy izolacji elektrycznej w środowisku mokrym. Poliacetal posiada dobrą skrawalność (można go obrabiać na automatach tokarskich).

POM jest dopuszczony do bezpośredniego kontaktu z artykułami spożywczymi (obojętność fizjologiczna). Oba gatunki (POM-C, POM-H) ulegają działaniu mocnych kwasów i środków utleniających, ale nie rozpuszczają się i nie pęcznieją we wszystkich stosowanych rozpuszczalnikach, w paliwach i olejach mineralnych.

Z poliacetali wykonuje się wyroby, od których wymagane są dobre właściwości mechaniczne w szerokim zakresie temperatury, korzystne właściwości ślizgowe oraz niewrażliwość na wilgoć i substancje organiczne. Przykładami takich wyrobów są części aparatury elektrycznej i precyzyjnej, armatura wodociągowa, korpusy pomp wodnych, koła zębate, dźwignie, łożyska, cewki, złączki, śruby, cienkościenne pojemniki do aerozoli itp.

Półwyroby POM są dostępne w postaci prętów, płyt i rur.

Poliacetal można modyfikować wprowadzając dodatki:

włókna szklanego (10-40%), zwiększającego sztywność,
MoS2, PE, PTFE, olejów silikonowych lub specjalnej kredy – zmniejszających współczynnik tarcia.

Właściwości POM

  • wysoka wytrzymałość mechaniczna,
  • sztywność oraz twardość,
  • bardzo wysoka stabilność wymiarowa,
  • odporność na zmęczenie i pełzanie,
  • wysoka odporność na ścieranie,
  • odporność na rozcieńczone kwasy, paliwa, rozpuszczalniki, gorącą wodę,
  • znakomita skrawalność (możliwość uzyskiwania bardzo gładkiej powierzchni bezpośrednio po obróbce),
  • dobre właściwości ślizgowe (samosmarowość),
  • bardzo mała chłonność wody,
  • dobre właściwości elektroizolacyjne,
  • duża odporność na promieniowanie UV,
  • obojętny fizjologicznie, dozwolony kontakt z artykułami spożywczymi (wytyczne UE i FDA),
  • doskonała obrabialność,
  • brak właściwości samogasnących,
  • możliwość modyfikacji właściwości.

 

Zastosowanie POM
Oba gatunki POM polecane są do wytwarzania wszelkiego rodzaju precyzyjnych części maszyn, od których wymagana wysoka dokładność wykonania oraz stabilność wymiarowa, takich jak:

  • koła zębate o małym module,
  • łożyska ślizgowe pracujące w wilgotnym środowisku,
  • krzywki,
    silnie obciążone krążki i rolki,
  • gniazda zaworów,
  • wykładziny izolacyjne oraz elementy elektroizolacyjne,
  • elementy zatrzaskowe,
    detale pracujące w wodzie (do 80°C),
  • precyzyjne części maszyn spożywczych.

 

POM-C (poliacetal C)
Jest to tworzywo o wyjątkowo małej absorpcji wilgoci, wysokiej wytrzymałości mechanicznej, sztywności oraz wysokiej udarności. POM-C posiada także: bardzo dobrą stabilność wymiarową, dobre właściwości ślizgowe (przy niższej w stosunku do PA 6 odporności na ścieranie), doskonałą obrabialność oraz obojętność fizjologiczną, co pozwala na bezpośredni kontakt z żywnością.

Kolory: naturalny, czarny.

Gatunki modyfikowane:

POM GF 30 (dodatek 30% włókna szklanego) – odznacza się podwyższoną sztywnością i wytrzymałością mechaniczną,
POM + dodatek poślizgowy – posiada bardzo dobre właściwości ślizgowe,
POM + sadza przewodząca – zdefiniowany współczynnik przewodnictwa elektrycznego oraz wysoka odporność na promieniowanie UV,
POM + dodatek antystatyczny – posiada właściwości antystatyczne.

POM-H (poliacetal H)
POM-H, w porównaniu z POM-C, ma wyższą wytrzymałość mechaniczną, jest sztywniejszy, twardszy, charakteryzuje się wyższą odpornością na pełzanie, większą odpornością na ścieranie oraz niższym współczynnikiem rozszerzalności cieplnej. Natomiast poliacetal POM-C, w stosunku do POM-H, ma większą odporność chemiczną (na mocne alkalia oraz hydrolizę), a także może być stosowany w niższej temperaturze.

POM-H szczególnie nadaje się do obróbki na automatach tokarskich.

Gatunki modyfikowane:

POM-H + PTFE – tworzywo posiadające obniżony współczynnik tarcia ślizgowego i wodochłonność.